Processing math: 100%

20 Temmuz 2019 Cumartesi

Öyleyse böyle ama işte öyle olmadığı için böyle de değil

Bu posta bir teoremin hipotez kısmını kontrol etmenin veya tümevarımın ilk basamağındaki genellikle çok basit ispatı yapmanın önemini hatırlatmak için yazdırılıyor. Kim mi yazdırıyor? Tecrübe. Bir problemle uzunca bir süre uğraşıp daha sonra gerçek olamayacak kadar güzel sonuçlara ulaştığımda nerede hata yaptığımı ararken bu basit basamağı atlayıp hayıflanmam bana bu postayı yazdırıyor.

i{1,,n} ve κi>0 olmak üzere Dn(x):=xn+κ1xn1+κ1κ2xn2++(κ1κ2κn) polinom dizisini tanımlayalım. Analitik kimya çalışanlar bu polinom dizisini bir yerlerden mutlaka hatırlayacaktır ama konunun kimyasal yönünün burada hiç önemi yok. Tanım gereği x0 ise o zaman Dn(x)>0 olması gerektiğini gözleyiniz. Zira polinomun bütün katsayıları pozitif. Dolayısıyla Dn polinomlarının gerçel kökleri aranacaksa bu kökler negatif olmalıdır.

Basit bir cebirsel manupulasyon ile Dn dizisi için aşağıdaki yineleme bağıntısını kolayca elde edebiliriz. Dn(x)=xDn1(x)+(κ1κ2κn) Sturm kök yerleştirme (root interlacing) teoremine aşina olanlar bu denklemi kullanarak ve DnκnDn1 ifadesini yeniden düzenleyerek aşağıdaki üç terimli yineleme bağıntısını da elde edebilirler. Dn(x)=(x+κn)Dn1(x)κnxDn2(x)

Şimdi aşağıdaki zımba gibi teoremi bu üç terimli yineleme bağıntısını kullanarak ispatlayabiliriz.

Önerme: Herhangi bir j>0 için Dj(0)=0 ise o zaman her n>j için Dn(0)=0 olur.

Teoremin ispatında üç terimli yineleme bağıntısını n=j+1 için kullanalım. Dj+1(0)=κj+1Dj(0)=0. Dolayısıyla tümevarım basamağı çalışıyor. Ancak teoremin hipotez kısmındaki şartı sağlayan bir j yok zira her j>0 için Dj(0)=κ1κj>0 olmaktadır.

Üzüntü ve muz kabuğu! Teoremimizin uygulanabileceği polinomlar boş küme oluşturuyor. Tümevarımın o ilk ve basit basamağı önemli. İhmal etmeyelim...